Huế
xưa,
tôi
đến lúc vừa tuổi 13
đã
biết thương chút chút cô bé tóc bỏ đuôi gà
trong lớp học
em thường mặc chiếc jupe màu mạ non
lúc tan trường tôi đứng nhìn em về
dưới hàng cây trứng cá
Huế xưa,
(vài
năm sau)
tôi có chiếc xe Honda C50
chở em đi đi về về mọi ngã
qua các cửa thành Chánh Tây, Cửa Hữu, Gia
Đồ, Cửa Ngăn, Thượng Tứ, Đông Ba, An Hòa
trong Thành Nội
tôi đưa em qua những con đường
phượng vĩ và nhãn lồng
có ao cá
có hồ sen nở rực lúc hừng đông
như thành phố được thắp muôn ngàn ngọn nến
tôi còn đưa em đi chơi hồ Tịnh Tâm
ngắm cá lia thia bơi mệt rồi nằm
và ăn cắp gương sen dấu vội trong túi áo
tôi còn dìu em vào cổng thành Đại Nội
leo mấy chục bậc thang lên cửa Ngọ Môn
ngắm Quốc Kỳ bay cao trong gió
ngồi hóng mát những lúc sang hè
nhìn những hàng cây lắc nhẹ
bên trời hoa sứ nở
và thích nhất
là ngắm những cặp tình nhân
ngồi kín đáo dưới những bức thành rêu phủ
hay bên những gốc cây, bờ hồ, tảng đá
(họ hôn nhau mùi mẫn và dễ thương chi lạ!)
Huế xưa,
tôi đưa em ra ngoài thành qua cửa Đông Ba
rẽ trái là đường Đào Duy Từ
có nhiều tiệm nem tré chả lụa
em qua cầu Đông Ba lót ván gập ghềnh để
ghé quán chè Thân, hay đến trường Nguyễn
Du thăm vài người bạn; đôi lúc em muốn
dừng trên cầu, nhìn xuống Bến Tượng để
xem những con đò nằm sát bên nhau thân mật
rẽ phải là đường Phan Bội Châu
phía bên ni có tiệm mì Châu Anh,
tiệm cháo lòng Vĩnh Phú,
tiệm bò tái Đồng Xuân Lâu
phía bên tê là tiệm mè xững Song Hỷ
nổi tiếng khắp hoàn cầu
(em hảo ngọt tha hồ mà mang vào lớp học)
Huế xưa,
đứng ở Ngã Giữa
là có thể gặp đông đủ
bạn bè, tôn nữ dạo phố ban chiều
người xuôi về Bãi Dâu, Bao Vinh
kẻ ngược lên Nam Giao, Kim Long
thành phố thanh bình
các cô ai nấy hai má đều hồng
tay duyên dáng e ấp vành nón lá
nhìn qua bên nớ
chợ Đông Ba người quen kẻ lạ
bước nhẹ nhàng trong chiếc áo dài xinh
các cậu học trò - mắt sáng như tinh
ngắm và ‘nghễ’
người qua lại Huế xưa, thương dễ sợ !
Huế xưa,
tôi cùng em qua cầu Gia Hội
thẳng xuống Chi Lăng
ở bên nớ có quán bún bò O Rớt
ngon tản thần thường húp hết nước trong tô
ngó xéo rạp chiếu bóng Lido
có quán thịt gà xé phay (quên tên)
(nay còn nhớ mang máng một dĩa ba mươi đồng)
Huế xưa,
tôi cùng em ngược đường lên phố cũ
đi qua Trần Hưng Đạo có tiệm Cỏ May
đứng bên hàng mỹ phẩm của chị
Tôn
Nữ Hoàng Mai
Em
cứ chọn (mà không mất tiền)
một
thỏi son màu đỏ nhạt
cho
môi thêm hồng và nụ cười thơm ngát
“anh
sẽ cùng em trên đường về khao khát
những
nụ hôn như trong đại nội hôm rồi…’’
ngó qua bên tê
người ta ngồi chen nhau trong quán Lạc Sơn
mùi cà phê bay sang tận bên ni đường phố
muốn qua ngay mà chắc chi còn chỗ
(làm răng mà bỏ đi cho được, em hỉ ?)
Huế và tôi,
hình như có rất nhiều duyên nợ
chỉ riêng em cũng đủ ‘tắt thở’ đây rồi
chiều lại chiều chở em tận xa xôi
qua cầu Vạn Xuân viếng thăm chùa Thiên Mụ
đứng bên nhau đôi lòng khấn nhủ
xin ơn trên tác hợp vợ chồng
nhìn qua sông Hương lững lờ yên ngủ
Long Thọ im lìm trong khói biếc vờn quanh
tôi lặng nhìn
trong đôi mắt em xanh
có hình ảnh những nhành tre
lung
linh theo sóng nước
Huế
xưa,
tôi
cùng em nhịp bước
đi
bộ qua cầu Trường Tiền
em
thường mặc chiếc áo dài màu trắng
có
thêu tên hai đứa chúng mình
tay
em không rời chiếc nón bài thơ
ở trong cặp
kẹo nougat và ô mai nhiều hơn sách vở
em nhìn xa xa cây cầu Bạch Hổ
đang soi mình trên sóng nước Hương Giang
tôi nhìn em
mái tóc xõa dịu dàng
đôi guốc mộc
ôm thân người vai hạc
em thích đếm những chiếc đò
đậu bến thẳng hàng
và những chiếc bơi qua Thương Bạc
lỏng tay chèo trước Phu Văn Lâu
trôi chầm chậm men sông về Vỹ Dạ
dòng nước trong xanh lặng lẽ qua cầu
rất êm ả như bàn tay người kỹ nữ
Huế xưa,
tôi đưa em dạo qua Lê Lợi
con đường đẹp nhất thành phố
có đại học Văn khoa thiếu nữ áo hoa dài
và trường Khoa học
những chàng trai thường tụm năm tụm bảy
bên giảng đường Karaté vui như ngày hội
có trung tâm Liễu Quán gần thư viện
có những hàng cây xanh lá công viên
chân em đi bước nhỏ như nai hiền
qua hai cổng trường Quốc Học và Đồng Khánh
lũ học trò mái tóc thề óng ánh
áo trắng về kín những đường hoa
đây, đại học Luật khoa
mới hôm nào qua một mùa thi
những hàng tên được khắc trên cây đa trầm mặc
tôi thương quá
giảng đường Phan Văn Thiết thân mật
nằm im lìm dưới tàng lá xanh tươi
dây thân ái như một đời
cột chặt tình bạn hữu
Huế xưa,
vào những ngày lễ lớn
tôi đưa em qua Dòng Chúa Cứu Thế, Phú Cam
hay đi lễ chùa Diệu Đế, Từ Đàm
rồi ngược dốc Nam Giao lên chùa Từ Hiếu
ngồi dưới hàng thông vi vút sáo chiều
nghe tiếng chuông ngân và chim hót
em hát tôi nghe bài ca tuổi ngọc
âm thanh nồng như hai má em thơm
tôi còn đưa em đi thăm
đền đài lăng tẩm
của các vua chúa triều Nguyễn ngày xưa
và lên đứng trên đồi Vọng Cảnh
những ngày nắng cũng như mưa
dưới dãy Trường Sơn kiêu hãnh
để thấy dòng sông Hương
muôn đời trầm lặng
Huế xưa,
mỗi ngày thêm chất đắng
chiến tranh về rung chuyển nhịp đò đưa
bên nớ bên ni
tay vẫy dần thưa
em ở lại nhạt nhòa đời son trẻ
nhịp cầu qua sông gãy đôi tình thơ bé
mùa hè sang lửa đỏ phủ kinh hoàng
bồng bế nhau đi rời phố xuôi Nam
vẫn không khỏi trời tháng tư ác nghiệt
giã từ em
mùi trinh nguyên tinh khiết
những ngón tay đan cứng nghẹn lời
ngày tôi đi thương nhớ quá đôi môi
và ánh mắt như ngàn sao theo đuổi
làn tóc em
làm sao tôi quên nỗi
trôi dịu hiền
như sóng nước Huơng Giang
Từ đây chẳng thấy xuân sang
trăm năm đứng ngóng thu vàng lá buông
bao giờ tôn nữ còn buồn
thơ còn chảy giữa dòng Hương ngậm ngùi !
NGUYỄN
SĨ LONG
Salzburg,
tháng 9.1990