RÊU PHONG

 

Rêu phong (tranh Lê Văn Tấn, 11.2018)

Em muốn về ư với quê mình

Với thành rêu phủ với tường xinh

Còn đâu áo trắng bao năm trước

Nón lá nghiêng vành giữa thần kinh ?

(NSL, Em đã về chưa)

    Rêu phong là bức tranh thứ hai tôi được xem trong những ngày cuối của tháng 11, cũng là lúc Lê Nguyễn tạm gác bút để kết thúc năm 2018 với 15 tác phẩm bao gồm nhiều chủ đề. Ngay thời điểm này nếu nhìn ở góc độ nghệ thuật, thì mới thấy người nghệ sĩ đôi khi không cần giới hạn về tuổi tác, lúc tuổi càng cao thì càng say mê và sức sáng tác càng khỏe. Với Lê Nguyễn, trong những năm trở lại đây trước và sau khi về hưu, có tháng anh đã hoàn thành đến bốn tác phẩm, tính trung bình mỗi tháng có hai ba đứa con tinh thần ra đời.  

    Bốn câu thơ trên được Lê Nguyễn trích trong khổ thứ hai của bài ‘Em đã về chưa', đăng trên báo Làng Văn tính đến nay đã gần ba mươi năm mà Lê Nguyễn vẫn còn nhớ như mượn ý tưởng để làm đề tài, dù Huế không còn xa lạ khi anh đã về thăm hai lần: 

   -‘may mắn là không lần nào bị mưa dầm thối đất, xứ của mưa buồn thúi ruột, xứ của lũ lụt triền miên, tôi đến vào mùa hạ cháy da. Dưới cơn nắng hạ kinh hồn, tôi đã đứng trên cầu Tràng Tiền, giữa dòng sông Hương nhìn con nước trôi xuôi, những làn gió mát từ dưới sông đưa lên mơn trớn da mặt, thật dễ chịu. Xe taxi chở chúng tôi đi cũng đã chạy qua con đường rợp bóng mát hàng phượng vĩ, nơi có trường Quốc Học, Đồng Khánh. Một thời qua văn thơ tuổi học trò tôi đã từng đọc rất nhiều các văn thi sĩ gốc sông Hương núi Ngự. Hình như đất này là của các văn nhân thi sĩ hay sao ấy, đọc đâu cũng thấy cũng gặp. Chẳng bù với quê nhà của tôi, mấy chục năm mới xuất hiện một đôi người. Có phải tại đất Huế buồn quá chăng ?

    Lê Nguyễn quê Bến Tre, xa quê hương mấy mươi năm mà cũng biết đến màu tím Huế và những cơn mưa dầm thối đất, xứ của mưa buồn thúi ruột…và tất nhiên trước khi chọn chủ đề về Huế thì thế nào anh cũng ‘nghiên cứu' rất kỹ, nhất là các cô gái Huế từ mái tóc cho đến nụ cười…Bởi vậy khi ngắm ‘Rêu phong’ thì người trai xứ Huế thuở nào nay xa quê không khỏi chạnh lòng xao xuyến khi người trong tranh và cảnh vật đẹp như giấc mơ của thuở tuổi học trò. Nhớ những con đường phượng bay bên tường thành phong kín rêu xanh, nhớ chiếc nón bài thơ nghiêng nghiêng mái tóc dài tha thướt, nhớ tà áo xưa một thời hoa gấm lụa là, nhưng tình đời cũng không kém phần oan nghiệt chia xa: 

’Tôi phận bạc như rêu phong thành nội 

Em kiêu sa trên nhung gấm lụa là 
Đời đã lỡ không môn đăng hộ đối

Sao cam đành đôi ngã chia xa’

(Tùy Anh, Hương Lửa Nghìn Sau).

  Nón lá (tranh Lê Văn Tấn, 04.2014)

    Cám ơn Lê Nguyễn đã tặng tác giả bài thơ 'Em đã về chưa' một tác phẩm đẹp tuyệt vời. Hy vọng trong tương lai nếu có dịp nào đó về thăm quê nhà thì cũng nên trở lại Huế thêm một lần nữa, để người thích tranh vẫn còn được nhìn thấy Huế trên từng nét bút tươi trẻ và nồng nàn bên cõi trời Tây.

NGUYỄN SĨ LONG

21.12.2018